Mỗi môi trường làm việc đều mang đến những cơ hội và thách thức riêng cho dân sáng tạo. Agency mang lại sự sôi động và đa dạng, làm nội bộ trong công ty đem đến sự ổn định và chiều sâu chiến lược, còn freelance là con đường của tự do và khởi nghiệp. Nhưng đâu mới là lựa chọn phù hợp nhất cho bạn? Hãy cùng khám phá những ưu, nhược điểm của từng môi trường để tìm ra con đường phù hợp nhất cho hành trình sáng tạo của bạn.
Nên chọn làm việc ở đâu trong ngành sáng tạo: Công ty quảng cáo, nội bộ trong doanh nghiệp, hay tự do làm freelancer? Đây là câu hỏi không chỉ bạn mà rất nhiều người theo đuổi ngành sáng tạo cũng từng tự đặt ra. Làm việc trong ngành sáng tạo là một hành trình đầy cảm hứng và đam mê. Như Mark Twain đã từng nói: “Hãy tìm một công việc mà bạn yêu thích, và bạn sẽ không phải làm việc một ngày nào trong đời.” Tuy nhiên, câu nói ấy không trả lời được vấn đề quan trọng: Môi trường làm việc nào là phù hợp nhất với bạn?
Ba con đường phổ biến mà một người làm sáng tạo có thể chọn bao gồm làm việc tại công ty quảng cáo, gia nhập đội ngũ sáng tạo nội bộ trong một doanh nghiệp, hoặc làm việc tự do với vai trò freelancer. Mỗi lựa chọn đều đi kèm với những cơ hội phát triển và thách thức riêng.
Làm việc tại một công ty quảng cáo mang lại cơ hội tiếp xúc với nhiều dự án đa dạng, sáng tạo không ngừng, nhưng đồng thời có thể đi kèm áp lực lớn và thời gian làm việc khắc nghiệt. Làm việc nội bộ trong doanh nghiệp thường ổn định hơn, cho phép bạn tập trung xây dựng thương hiệu lâu dài, nhưng đôi khi lại hạn chế về tính đa dạng trong dự án. Trong khi đó, làm freelancer đem lại sự tự do và khả năng kiểm soát công việc, nhưng lại đòi hỏi sự tự giác cao và khả năng quản lý tài chính, khách hàng hiệu quả.
Với những lựa chọn này, không có con đường nào là hoàn hảo cho tất cả mọi người. Quyết định cuối cùng sẽ phụ thuộc vào sở thích cá nhân, mục tiêu nghề nghiệp và cách bạn muốn cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Để giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt, chúng ta sẽ cùng đi sâu vào phân tích ưu nhược điểm của từng lựa chọn. Đồng thời, bài viết cũng sẽ chia sẻ góc nhìn thực tế từ những người làm sáng tạo có kinh nghiệm để mang lại cho bạn cái nhìn toàn diện và sâu sắc hơn. Hãy cùng khám phá với Arena Multimedia nhé!
Nguồn ảnh: TopDev
Khởi đầu: Quan trọng nhất vẫn là kinh nghiệm
Freelance luôn mang lại sức hấp dẫn nhất định, từ sự tự do trong công việc đến khả năng sáng tạo không giới hạn. Điều này khiến nhiều người dễ dàng bị thu hút, và không ít bài viết trên Creative Boom đã ca ngợi hình thức làm việc này. Tuy nhiên, nếu bạn mới bước chân vào con đường sự nghiệp, làm freelancer thường không phải là lựa chọn tối ưu.
Khi bắt đầu, điều quan trọng nhất không phải là sự tự do, mà là cơ hội học hỏi từ những người đi trước và phát triển trong một môi trường chuyên nghiệp. Đây là thời điểm vàng để bạn tích lũy kinh nghiệm, xây dựng kỹ năng và định hình phong cách làm việc của riêng mình.
Làm việc tại một công ty quảng cáo (agency) được xem là điểm khởi đầu lý tưởng cho những người mới. Các agency mang đến môi trường làm việc năng động, nơi sáng tạo được khuyến khích và sự phát triển nghề nghiệp luôn được ưu tiên. Với đặc thù làm việc cùng nhiều khách hàng và dự án đa dạng, bạn sẽ có cơ hội mở rộng kỹ năng, làm quen với các ngành công nghiệp khác nhau, và từ đó xây dựng nền tảng chuyên môn vững chắc. Đồng thời, đây cũng là nơi giúp bạn tạo dựng mạng lưới quan hệ nghề nghiệp, mở ra nhiều cơ hội trong tương lai.
Nhà thiết kế Dave Cameron cho rằng bắt đầu sự nghiệp tại agency là bước đi đúng đắn: “Bạn sẽ nhanh chóng tích lũy được nhiều kinh nghiệm và cải thiện đáng kể các kỹ năng, từ sử dụng phần mềm đến kỹ năng sản xuất.” Đồng quan điểm, nhà thiết kế đồ họa cấp cao Brooks Woodruff chia sẻ: “Điểm sáng lớn nhất trong sự nghiệp của tôi chính là kỳ thực tập tại một công ty thiết kế lớn thời đại học. Nhìn cách các nhà thiết kế dày dặn kinh nghiệm làm việc đã giúp tôi học được vô số kỹ năng mà trường lớp không thể dạy.”
Nguồn ảnh: Canva
Không chỉ vượt trội hơn so với làm freelancer, agency còn được đánh giá cao hơn cả làm việc nội bộ (in-house) đối với sinh viên mới tốt nghiệp. Nhà thiết kế Joe Stitz nhận định: “Trong một agency, môi trường thường tập trung vào sáng tạo hơn là các cuộc họp, và tính cạnh tranh cao giúp bạn phát huy tốt nhất khả năng của mình. Ngược lại, công việc nội bộ thường nhiều họp hành và dễ trở nên nhàm chán.”
Tuy nhiên, cuộc sống tại agency cũng không phải lúc nào cũng dễ dàng. Đằng sau những dự án thú vị là những hạn chót gấp gáp và áp lực lớn. Khi sự nghiệp tiến xa hơn, bạn có thể nhận thấy rằng những phần thưởng tài chính hay sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống tại agency đôi khi không thể đáp ứng được kỳ vọng. Đó là lúc bạn cần cân nhắc các lựa chọn khác để tìm ra con đường phù hợp nhất cho bản thân.
Thiết kế nội bộ tại công ty: Ổn định và có cơ hội tìm hiểu thêm về kinh doanh
Làm việc nội bộ cho một thương hiệu hoặc tập đoàn lớn là lựa chọn lý tưởng cho những người tìm kiếm sự ổn định lâu dài và mong muốn hiểu sâu hơn về cách thiết kế góp phần định hình chiến lược kinh doanh. Môi trường này không chỉ mang lại thu nhập ổn định mà còn mở ra cơ hội để bạn phát triển kỹ năng, tiếp cận với các nguồn lực chuyên nghiệp và hiểu rõ hơn về một lĩnh vực cụ thể.
Nhà thiết kế thời trang Wincy, người có kinh nghiệm làm việc cho các nhà bán lẻ đa quốc gia, chia sẻ rằng việc làm nội bộ đã mang lại cho cô quyền kiểm soát nhiều hơn trong quá trình phát triển thiết kế. “Tôi có thể tập trung hoàn toàn vào việc sáng tạo, thay vì phải gánh vác nhiều vai trò khác nhau như khi làm freelancer,” cô nói. Đây là một trong những lợi thế rõ rệt của công việc nội bộ: bạn được chuyên tâm vào nhiệm vụ của mình mà không phải lo lắng về các vấn đề như quản lý tài chính, tìm kiếm khách hàng hay marketing cá nhân.
Công việc thiết kế nội bộ còn nổi bật bởi các lợi ích như:
- Thu nhập ổn định và các phúc lợi: Đây là điểm thu hút lớn đối với những người cần sự an tâm về tài chính và bảo hiểm sức khỏe.
- Hiểu sâu về thương hiệu: Làm việc lâu dài với một thương hiệu hoặc trong một ngành cụ thể giúp bạn có cái nhìn toàn diện, từ đó đưa ra các giải pháp thiết kế mang tính chiến lược và hiệu quả cao hơn.
- Tiềm năng thăng tiến: Nhiều công ty lớn cung cấp lộ trình phát triển rõ ràng cho nhân viên, giúp bạn xây dựng sự nghiệp bền vững.
- Cơ hội học hỏi và phát triển: Bạn có thể tham gia các khóa đào tạo chuyên môn, hội thảo, hoặc thậm chí là các chuyến đi truyền cảm hứng để mở rộng tầm nhìn sáng tạo.
- Cân bằng giữa công việc và cuộc sống: So với agency hay làm freelancer, môi trường nội bộ thường ít căng thẳng hơn và có lịch trình làm việc ổn định hơn.
Nguồn ảnh: Primoprint
Với những lợi ích này, nhà thiết kế Joe khuyến nghị rằng công việc nội bộ là lựa chọn hợp lý khi bạn đã có một vài năm kinh nghiệm. Anh nhấn mạnh: “Ở giai đoạn giữa sự nghiệp, công việc nội bộ không chỉ trả lương tốt hơn mà còn có các kế hoạch nghỉ hưu rõ ràng – điều mà tại agency hiếm thấy.
Ngoài ra, bạn còn có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với các lãnh đạo cấp cao để hiểu thêm về chiến lược kinh doanh.” Đối với những người ở giai đoạn cuối sự nghiệp, Joe cho rằng làm nội bộ hoặc tự mở công ty riêng đều là những hướng đi đáng cân nhắc để tối ưu hóa thu nhập.
Tuy nhiên, không phải ai cũng hài lòng với công việc nội bộ. Nhà thiết kế Brooks chia sẻ: “Sai lầm lớn nhất trong sự nghiệp của tôi là rời bỏ thế giới agency để nhận một vị trí thiết kế nội bộ. Một khi bạn đã rời xa hệ sinh thái thiết kế sáng tạo, rất khó để quay trở lại.” Quan điểm này cho thấy, với một số người, môi trường năng động và tính cạnh tranh cao của agency có thể là nguồn cảm hứng không thể thay thế.
Mặc dù vậy, việc bắt đầu sự nghiệp với một vai trò nội bộ không hẳn là lựa chọn sai lầm. Illustrator kiêm nhà thiết kế Simon Whittaker kể lại: “Công việc thiết kế đầu tiên của tôi là làm nội bộ, và trải nghiệm đó thật sự vô giá. Là một người tự học, tôi đã học được rất nhiều, từ kỹ thuật, quy trình sản xuất, đến cách làm việc trong một đội nhóm và xử lý các bản tóm tắt công việc.”
Rõ ràng, công việc nội bộ không phải lúc nào cũng là lựa chọn tối ưu cho tất cả mọi người. Nhưng đối với những ai đang tìm kiếm một nền tảng ổn định để xây dựng sự nghiệp, đây có thể là bước khởi đầu hoàn hảo để tích lũy kinh nghiệm và phát triển bản thân một cách toàn diện.
Nguồn ảnh: Time Doctor
Freelance: Tự do với tinh thần khởi nghiệp
Với nhiều người làm sáng tạo, làm việc tự do (freelance) được xem là đích đến hoàn hảo – nơi bạn có toàn quyền quyết định dự án mình theo đuổi, linh hoạt trong việc sắp xếp thời gian, không gian làm việc, và đặc biệt là trở thành chính ông chủ của mình. Đây là hình thức làm việc mang lại sự độc lập tối đa, cho phép bạn tự định nghĩa thành công theo cách riêng mà không bị ràng buộc bởi những quy tắc cố định trong môi trường doanh nghiệp.
Nhà thiết kế đồ họa Ned Gonzalez, người từng trải qua nhiều năm làm việc tại các công ty, tổ chức, và agency, chia sẻ thẳng thắn về trải nghiệm của mình: “Trước đây, tôi ghét từng khoảnh khắc làm việc trong môi trường doanh nghiệp – tính độc hại, chính trị nội bộ, sự kiểm soát quá mức, đặc biệt khi bạn là người thuộc nhóm thiểu số.
Với người mới bắt đầu, tôi nghĩ việc trải nghiệm những yếu tố này là cần thiết để hiểu rõ hơn về ngành. Nhưng giờ đây, tôi điều hành studio riêng và làm freelancer vì tôi đã tích lũy đủ kinh nghiệm, đủ kiến thức để làm điều đó. Tôi có thể định nghĩa thành công theo cách riêng và giới thiệu nó với thế giới.”
Freelancing không chỉ hấp dẫn bởi sự tự do mà còn bởi những lợi ích cụ thể, rõ ràng như:
- Tự do lựa chọn dự án và khách hàng: Bạn hoàn toàn chủ động trong việc quyết định làm việc với ai và tham gia vào những dự án nào phù hợp với sở thích và giá trị của mình, thay vì phải đáp ứng yêu cầu từ một công ty.
- Thời gian và địa điểm làm việc linh hoạt: Không gò bó trong khung giờ cố định hay một văn phòng cụ thể, bạn có thể làm việc bất cứ khi nào và ở bất cứ đâu, miễn là đáp ứng được yêu cầu công việc.
- Tiềm năng thu nhập cao hơn: Nếu biết cách quản lý dự án và khai thác thế mạnh của mình, bạn có thể đạt được mức thu nhập vượt xa so với công việc toàn thời gian truyền thống.
- Cơ hội chuyên môn hóa: Freelance cho phép bạn tập trung phát triển các kỹ năng trong lĩnh vực mà bạn đam mê, từ đó xây dựng thương hiệu cá nhân và trở thành chuyên gia trong ngành.
- Mối quan hệ trực tiếp với khách hàng: Làm freelancer giúp bạn làm việc trực tiếp với khách hàng, hiểu rõ nhu cầu của họ và xây dựng mối quan hệ lâu dài dựa trên sự tin tưởng và chất lượng công việc.
Nguồn ảnh: designer-daily
Để thành công với nghề freelance, bạn cần nhiều hơn là kỹ năng thiết kế. Làm freelancer không chỉ đơn thuần là sáng tạo, mà thực chất là điều hành một doanh nghiệp nhỏ, nơi bạn phải đảm nhiệm nhiều vai trò cùng lúc. Như giám đốc nghệ thuật Arin Fishkin chia sẻ: “Nhiều người bắt đầu làm freelance mà không nhận ra rằng họ thực chất đang điều hành một doanh nghiệp. Phần thiết kế chỉ chiếm khoảng 30% thời gian trong tuần của bạn, bởi bạn còn phải lo phát triển kinh doanh, tiếp thị, kế toán, quản lý dự án, và thậm chí là đối mặt với các thuật toán khắc nghiệt của mạng xã hội.”
Ngoài việc phải tự chịu trách nhiệm cho mọi khía cạnh trong công việc kinh doanh, freelancer còn phải đối mặt với nhiều thách thức khác như:
- Thu nhập không ổn định và thiếu các phúc lợi: Không giống như công việc toàn thời gian, freelance không đảm bảo lương cố định, bảo hiểm, hay chế độ nghỉ phép. Đây là rủi ro lớn nhất mà bạn cần chuẩn bị đối mặt.
- Nguy cơ cô lập và thiếu sự hợp tác: Làm việc một mình có thể khiến bạn cảm thấy lạc lõng và ít có cơ hội học hỏi từ đồng nghiệp.
- Kỷ luật bản thân và quản lý thời gian: Không ai giám sát bạn, vì vậy bạn phải tự đặt mục tiêu, duy trì lịch trình và đảm bảo tiến độ công việc.
- Liên tục phải tự quảng bá và tìm kiếm khách hàng: Bạn cần chủ động xây dựng thương hiệu cá nhân, duy trì mối quan hệ với khách hàng và không ngừng tìm kiếm cơ hội mới.
Dù nghề freelance mang lại sự tự do đáng mơ ước, không phải ai cũng phù hợp với con đường này. Một số người đã thành công trong nghề thường nhiệt tình khuyến khích người khác đi theo, nhưng thực tế cho thấy, freelance không phải là lựa chọn hoàn hảo cho tất cả mọi người.
Nhà minh họa, giảng viên và podcaster Tom Froese giải thích: “Có hai kiểu người rõ ràng: những người sẽ yêu thích làm freelance và những người hài lòng với việc làm nhân viên. Nếu bạn chọn con đường freelance, tôi tin rằng bắt đầu với một công việc thiết kế chính thức tại agency hoặc làm nội bộ sẽ mang lại lợi thế lớn. Bạn sẽ học được cách làm việc với khách hàng hoặc dự án từ những người có kinh nghiệm, và điều này giúp bạn xây dựng nền tảng chuyên môn vững chắc để sử dụng sau này khi làm freelance.”
Việc tích lũy kinh nghiệm trong các môi trường chuyên nghiệp trước khi chuyển sang freelance luôn là một bước đi đúng đắn. Nhà minh họa Jess Miller đồng tình: “Tốt nhất là bạn nên bắt đầu tại một studio thiết kế hoặc công ty lớn trước. Tôi đã học được rất nhiều từ những công việc đầu tiên trong ngành. Sau 10-15 năm, khi bạn đạt đến một điểm bão hòa, không còn nhiều cơ hội sáng tạo, đó là thời điểm phù hợp để chuyển sang làm freelance.”
Nguồn ảnh: designshack
Đi cùng với những lợi ích lớn, nhưng làm việc tự do cũng đặt ra không ít thách thức. Để thành công, bạn cần phải có kỷ luật cá nhân cao, khả năng quản lý thời gian và tài chính hiệu quả, cũng như sự chủ động trong việc tìm kiếm cơ hội mới. Đây không phải là con đường dễ dàng, nhưng đối với những người đam mê sáng tạo và khao khát làm chủ sự nghiệp của mình, freelance chính là sự kết hợp độc đáo giữa tự do và tinh thần khởi nghiệp, mang lại cơ hội phát triển sự nghiệp một cách toàn diện và bền vững.
Tìm kiếm con đường riêng của mình: Phụ thuộc vào chính bản thân bạn
Không có câu trả lời duy nhất cho câu hỏi “Nơi làm việc tốt nhất cho dân sáng tạo là ở đâu?”. Lựa chọn giữa agency, công ty nội bộ hay freelance phụ thuộc vào mục tiêu nghề nghiệp, sở thích cá nhân và hoàn cảnh sống của bạn.
Mỗi môi trường mang lại những cơ hội và thách thức riêng, agency đem đến sự đa dạng và nhịp độ nhanh; làm nội bộ cung cấp sự ổn định và chiều sâu chiến lược; trong khi freelance lại mở ra sự tự do và khả năng làm chủ sự nghiệp của bạn. Với nhiều người làm sáng tạo, hành trình nghề nghiệp không phải là sự lựa chọn một lối đi duy nhất, mà là sự khám phá và trải nghiệm qua nhiều con đường khác nhau trong suốt sự nghiệp.
Điều quan trọng nhất là bạn hiểu rõ bản thân: Bạn muốn đạt được điều gì, bạn làm việc tốt nhất trong môi trường nào, và bạn sẵn sàng đối mặt với những khó khăn nào để theo đuổi đam mê sáng tạo của mình. Sự nghiệp sáng tạo không phải là một con đường thẳng mà là một hành trình không ngừng học hỏi và thích nghi. Hãy thử nghiệm, đánh giá, và không ngại thay đổi nếu cần thiết. Dù bạn chọn con đường nào, hãy luôn nhớ rằng việc học hỏi và phát triển là chìa khóa để thành công trong ngành sáng tạo.
Nguồn ảnh: WP
Giám đốc nghệ thuật Asa Rodger chia sẻ về hành trình của mình: “Tôi đã đi qua các giai đoạn làm việc tại agency, làm nội bộ, quay lại agency, tham gia start-up, và cuối cùng là làm freelance. Nhờ đó, tôi có được những trải nghiệm rất đa dạng và thật sự may mắn khi có cơ hội làm việc tại các agency từ sớm.” Những bước chuyển đổi này không chỉ giúp anh tích lũy kiến thức mà còn xây dựng một nền tảng vững chắc cho sự nghiệp sáng tạo của mình.
Khi cân nhắc con đường phù hợp nhất, bạn cần dành thời gian để tự hỏi bản thân những câu hỏi quan trọng:
- Bạn có phát triển tốt hơn trong môi trường làm việc có cấu trúc, quy trình rõ ràng, hay bạn thích tự học, tự khám phá và định hướng công việc của mình?
- Bạn ưu tiên một nguồn thu nhập ổn định, hay bạn sẵn sàng chấp nhận rủi ro để theo đuổi tiềm năng thu nhập cao hơn?
- Bạn có đặt nặng yếu tố linh hoạt trong công việc và thời gian cá nhân, hay bạn sẵn sàng dành nhiều thời gian cho công việc nếu nó mang lại giá trị cao hơn?
- Bạn muốn sự nghiệp của mình ở đâu trong 5, 10, hoặc 20 năm nữa?
- Bạn phù hợp với môi trường làm việc nhóm, nơi bạn có thể học hỏi từ đồng nghiệp, hay bạn thích làm việc độc lập và tự do sáng tạo?
Dù bạn chọn con đường nào, một yếu tố không thể thiếu là sự linh hoạt và cam kết với việc học hỏi liên tục. Ngành sáng tạo luôn biến đổi, với những xu hướng và công nghệ mới xuất hiện mỗi ngày. Để duy trì sự phù hợp và phát triển trong lĩnh vực này, bạn cần không ngừng mở rộng kỹ năng, xây dựng mạng lưới quan hệ, và sẵn sàng thích nghi với thay đổi.
Như nhà thiết kế thương hiệu kiêm họa sĩ minh họa Danielle McCray chia sẻ: “Cuối cùng, tất cả phụ thuộc vào chính bạn và những gì bạn mong muốn từ sự nghiệp của mình. Điều quan trọng nhất là luôn học hỏi và phát triển không ngừng.” Hành trình của mỗi người là duy nhất, và sự kiên trì với việc tìm hiểu bản thân sẽ giúp bạn tìm được con đường sự nghiệp phù hợp nhất.
Nguồn tham khảo: Creative Boom
Win Win
| Hệ thống Đào tạo Mỹ thuật Đa phương tiện Arena Multimedia sở hữu hai chương trình đào tạo tiên tiến mang tên Graphic Design & Interactive Media (GDIM) và Animation, VFX & Gaming (AVG). Với mục tiêu đào tạo chuyên sâu về Thiết kế Truyền thông (Communication Design) và Sản xuất nội dung giải trí (Entertainment Design), GDIM và AVG có sự rút gọn về thời gian nhưng sẽ có sự tập trung cao hơn, học và rèn luyện học sâu hơn về kiến thức và kỹ năng làm nghề, nhằm chuẩn bị cho một tương lai có nhiều cơ hội nhưng không ít thách thức và đòi hỏi ngày càng khắt khe hơn từ phía doanh nghiệp tuyển dụng. Chương trình Graphic Design & Interactive Media (GDIM): – Học kỳ 1: Thiết kế hình ảnh truyền thông (Visual Communication Design) – Học kỳ 2: Thiết kế thương hiệu (Branding Design) – Học kỳ 3: Đồ họa chuyển động và xây dựng nội dung video (Motion Graphics & Video content) – Học kỳ 4: Phát triển sản phẩm kỹ thuật số (Digital Product Development) Chương trình Animation, VFX & Gaming (AVG): – Học kỳ 1: Tiền sản xuất Hoạt hình và Games (Pre-Production for Animation & Games) – Học kỳ 2: Thiết kế tạo hình 3D cho Game, VFX và hoạt hình (3D Art and Design for Animation, Games & VFX) – Học kỳ 3: Diễn hoạt 3D trong Hoạt hình, Game và VFX (Advanced 3D for Animation, Games & VFX with Electives & Generative AI) – Học kỳ 4A (lựa chọn): 3D thời gian thực và Thiết kế đồ hoạ Game (Real Time 3D & Game Art) – Học kỳ 4B (lựa chọn): Kỹ xảo trong Hoạt hình, Phim và Game (Visual Effects for Animation, Films & Game) Xem chi tiết chương trình đào tạo: https://www.arena-multimedia.vn/chuong-trinh-dao-tao/ Đăng ký tư vấn chương trình học: https://www.arena-multimedia.vn/dang-ky-hoc/ |
